المواضيع الأخيرة
ورود
أفضل 10 أعضاء في هذا المنتدى
جان بوگو | ||||
غورزه | ||||
joju | ||||
boo aouf | ||||
Admin | ||||
mehran1415 | ||||
sood aloyoon | ||||
hamidmaharaje |
ميراث گذشته
وب سایت غورزه :: عمومــی :: بخش معماري
صفحه 1 از 1
ميراث گذشته
ميراث گذشته
در كشور ما در طي قرون متمادي تمام ساختمانها با توجه به اقليم و شرايط محيطي ساخته ميشده است. آفتاب، باد، رطوبت، سرما و گرما و به طور كلي شرايط آب و هوايي و جغرافيايي، تاثير مستقيمي در معماري سنتي ايران در مناطق مختلف داشته است.
بارزترين روش تهويه طبيعي ساختمان بادگير است. باديگرهايي با اشكال مختلف در بسياري از شهرهاي مركزي و جنوبي ايران بر حسب سرعت و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شدهاند. از نامهاي باستاني و گوناگون آن مانند واتفر، بادهنج، باتخان، خيشود، خيشخان، خيشور، ماسوره و هواكپ برميآيد كه پديدهاي بس كهن است.
باد پس از برخورد با سطوح فوقاني به دالانهايي هدايت ميشود كه با سطح آب داخل حوضخانه برخورد كرده (مثل بادگير باغ دولت آباد يزد) و فضاي داخلي اتاق را خنك ميكند و در مناطق مرطوب باد فقط از كانالهاي خشك عبور ميكند (مثل بادگيرهاي بنادر جنوبي) و فضاي اتاق را تهويه ميكند.
انواع بادگير
بادگيرها از لحاظ شكل بيروني چند دسته هستند. سادهترين نوع بادگير يك جناحي است و بسيار كوچك و محقر بر فراز محفظهاي، مانند سوراخ بخاري در پشت بام ساخته ميشود در اين روش براي پرهيز از گزند گردبادها و طوفانهاي سنگين، بادگير را فقط در جهت بادهاي خنك و نسيمهاي مطبوع ميسازند و جبهههاي ديگر آن را ميبندند. در برخي موارد بادگيرهاي يك طرفه را پشت به بادهاي شديد و آزاردهنده ميسازند و در واقع اين بادگير عملكرد تهويه و تخليه هوا را انجام ميدهد.
ابعاد آن نسبت به ساير انواع كوچكتر و شكل آن اوليهتر است. اين مسير مورب (كه در بالاي بام ديده ميشود) پس از اتصال به كانال عمودي داخل ديوار و پنجره خروجي داخل ساختمان مانند بخاري در يك ضلع اتاق قرار ميگيرد و تهويه را انجام ميدهد. اين نمونه بيشتر در منطقه سيستان و قسمتي از شهرستان بم ديده ميشود.
نوع دوم، نوع دو طرفه كه داراي دو وجه روبهروي يكديگر و با پنجرههاي بلند و باريك بدون حفاظ ساخته ميشود و در قسمت داخلي ساختمان به شكل يك يا دو حفره در طاقچه ديده ميشود. اين نمونه در سيرجان و به ندرت در كرمان ديده ميشود.
بادگير نوع سوم سه جناحي است و دو نوع دارد، سه جناحي متصل و سه جناحي منفصل (اشكم دريده) .در اين نمونه ميتوان به تفكيك از يك يا دو يا سه جبهه استفاده كرد. البته استفاده از اين نوع بادگير نادر است.
نوع چهارم، بادگيرهاي چهار طرفه است كه به شكل كامل و مفصلتر از انواع ديگر ساخته شدهاند و معمولا داخل كانالهاي آن با تيغههايي از آجر يا چوب يا گچ به چند قسمت تقسيم ميشوند. در بعضي از نمونهها در زير كانال بادگير حوض به نسبت بزرگ و زيبايي ميساختهاند كه هواي خشك و داراي گرد و غبار پس از برخورد با آب با جذب رطوبت خنك و گرد و غبار آن جدا و هواي اتاق (حوضخانه) در گرماي تابستان بسيار مطبوع ميشده است. در مناطقي كه امكان ايجاد حوضخانه در طبقه همكف وجود نداشته است آب قنات را در زير زمين جاري و نمايان ميكردهاند و امتداد كانال بادگير نيز تا روي اين جريان آب ادامه مييافته است. اين فضاها (سردابها) محل تجمع اهالي خانه در بعد از ظهرهاي تابستان بوده است. اين نمونه در يزد، كرمان و بوشهر و... ديده ميشود.
در شهرستان يزد و برخي قسمتهاي مركزي ايران بادگيرهاي چند وجهي (معمولا هشت وجهي و حتي گاهي مدور) معمول است كه نوع پنجم بادگيرها را تشكيل ميدهد.
علت ساخت اين گونه بادگيرها وجود بادهاي مطلوبي است كه از هر طرف وزش داشته و تيغههاي كانال ميتواند از هر جهت باد را گرفته و به داخل مسير هدايت كند.
بادگير چپقي نوع ششم بادگيرهاست كه به جاي فضاي مكعبي شكل خارجي، سازنده از ايجاد چند لوله خمدار (زانو مانند) براي حجم خارجي بادگير استفاده كرده است، اما كانالها و قسمتهاي داخلي مانند نمونههاي چند طرفه است اين نوع بادگير تنها در سيرجان ديده شده است.
نماسازي بادگيرها خود از ويژگيهاي خاصي برخوردار است و در نهايت ظرافت به وسيله آجركاري و يا گچبري ساخته ميشود. در اين جا لازم است از بادگير مضاعف، بادگير دواشكوبه و بادگير حفرهاي نيز نام برد. در شيراز نيز بادگيرهايي كم و بيش ديده ميشود كه به عنوان نمونه ميتوان از بادگير ارگ و آب انبار كريمخان زند ياد كرد.
چشمانداز آينده
با ورود معماري مدرن و به ويژه استفاده از تاسيسات مكانيكي به تدريج نقش اقليم در ساختمانها كمرنگ شد اما از نيمه دوم قرن گذشته كه اقليم و حفظ محيط زيست پيوسته مورد توجه قرار گرفت استفاده از فناوري همگون با محيط طبيعي، بازيافت ضايعات صنعتي و استفاده از انرژيهاي پاك مانند انرژي خورشيد، باد و آب اهميت بسياري يافتند. در زمينه معماري نيز از اين زمان توجه به محيط زيست و تلاش براي طراحي ساختمانهاي اقليمي و معماري همساز با اقليم آغاز شد.
امروزه ميتوان از بادگير به عنوان مكمل سيستم تهويه و برودت ساختمان استفاده كرد. به وسيله بادگير ميتوان در مواقعي از سال شرايط آسايش را با تهويه طبيعي تامين كرد و تنها زماني كه باد ديگر نتواند پاسخگوي نياز ساكنان باشد بايد از تاسيسات مكانيكي بهره گرفت.
حسن فتحي معمار مصري كه تلاش فوقالعادهاي براي تلفيق معماري سنتي و تكنولوژي روز خود انجام داده است، از يك پمپ آب در داخل كانال بادگير ساختمانهايش استفاده ميكرد كه با ايجاد فوارهاي در روزهايي كه هوا گرم و پرگرد و غبار بود، هم از ميزان گرما و هم از ميزان گرد و غبار ميكاست.
علاوه بر موارد گفته شده، طرحهاي ديگري در ساير كشورها كه با تكيه به تهويه طبيعي طراحي شده به عنوان مثال در مركز فروش بلوواتر انگليس هواي تازه از طريق دنبالهاي از بادگيرهاي مخروطي با ارتفاع دو متر تامين ميشود اين بادگيرها روي بام سوار شدهاند تا هواي خنكتري را به پايين فرستاده و آن را در فضاي داخي پخش كنند. آنها در فاصله 15 متري نسبت به هم و روي محور مركزي مجتمع قرار گرفتهاند و پس از دريافت جريان هواي خارجي، هواي تازه را به داخل ساختمان ميفرستند.
همچنين برج آرموري چين شامل مجموعهاي از بلوكهاي همشكل سوار شده بر يكديگر با كاربري اداري، خردهفروشي، هتل و مسكوني است. در فصل تابستان يك بادگير هواي تازه را به سمت پايين دهليز مياني سوق ميدهد. سپس اين هوا از جدارهها به سمت بيرون كشيده ميشود. در فصل زمستان اين بادگير هوا را از بدنه ساختمان و مجراي جذب كنندههاي خورشيدي به سمت خود ميكشد و از ساختمان خارج ميكند.
نمونه قابل ذكر ديگر ليستر انگلستان است ميزان مصرف انرژي در ساختمان كوئينز دانشگاه مونت فورت، نصف انرژي مصرفي در يك ساختمان معمولي مشابه اين بنا است كه در آن سيستم تهويه مطبوع استفاده شده است. بادگيرهاي مرتفع جلو اغتشاش هوايي را گرفته و براي انتقال هواي داخل به خارج از بنا طراحي شده است.
منبع: پايگاه اطلاعرساني شهرسازي و معماري
بافت قديم بوشهر، موزه ي باد
موجودتي که احساس نمي شود،سبکي،لحظه اي بودن،به حال خود رها بودن و حرکات پيچشي،همگي از مشخصات شايسته اي براي معماري باد گونه است. اگر باد به عنوان اصلي منفرد مطرح شود، شاعرانه است و حتي مي توان در آن نواهايي زيست محيطي نيز احساس کرد ولي معناي آن به اين روشني نيست...
استفاده از باد در معماري نه به معناي واقعي آن، بلکه در معنايي رويا گونه،هماهنگ،ساده و انتزاعي بيشتر تحسين برانگيز است!
موجودتي که احساس نمي شود،سبکي،لحظه اي بودن،به حال خود رها بودن و حرکات پيچشي،همگي از مشخصات شايسته اي براي معماري باد گونه است.اگر باد به عنوان اصلي منفرد مطرح شود،شاعرانه است و حتي مي توان در آن نواهايي زيست محيطي نيز احساس کرد ولي معناي آن به اين روشني نيست.
منطقه اي که امروز تحت عنوان بافت قديم بوشهر از آن ياد مي کنيم و يا به تعبير اهالي شهر، ((چهار محال))، خود شهري بوده که عوامل مختلف و متنوعي در شکل گيري ويزگي هاي آن دخالت داشته اند و اين تنوع در جاي جاي بافت شهري به قدري است که قابليت قانون مند کردن همه آنها در قالب يک فرضيه کلي و جامع به نحوي که بر همه مناطق بافت شهري انطباق داشته باشد،غير ممکن است. لذا در اينجا به استخراج و معرفي اجمالي برخي ويزگي هاي عام اين بافت شهري و ارتباط آن با يکي از مهمترين عوامل اقليمي يعني ((باد))،
که نقش تعيين کننده و موثردر معماري ايفا مي کند مي پردازيم.
در بررسي علل و جهت بادهاي بوجود آمده در شهر بوشهر با توجه به موقعيت قرار گيري آن نسبت به دريا،ذکر چند عامل ضروري است:
1-سطح خشکي ها در هنگام روز نسبت به آب دريا سريع تر گرم شده و هواي مجاور سطح زمين به علت گرم و سبک شدن به طرف بالا حرکت کرده و هواي مجاور آب دريا به دليل داشتن دماي کمتر و خنک و سنگين تر بودن، به تدريج به سمت خشکي جابجا شده و جاي هواي گرم و سبک مجاورخشکي را که به سمت بالا حرکت نموده،مي گيرد.بدين ترتيب در طول روز شاهد يک چرخه جابجايي هوا يا باد از سمت دريا به طرف خشکي خواهيم بود. بديهي است که اين جريان در شب به عکس ميشود.
2-در بوشهر،باد معروف شمال،بادي است که از شمال غرب و درجلگه هاي دجله و فرات جريان داشته و سواحل خليج فارس را از اواسط بهمن تا اوايل آبان تحت تاثير خود قرار مي دهد. سرعت اين باد در گرمترين ماه تابستان به حداکثر خود مي رسد. اين باد معروف ترين باد محلي بوشهر است و تقريبا تنها بادي است که تابستان هواي گرم را تا حدودي معتدل مي کند. باد شمال و نسيم هاي دريايي، بيشترين درصد وزش را داشته و جهت اصلي آن از شمال غربي ومخصوصا در تابستان از سمت غرب به شرق يعني از دريا به سمت خشکي است.
3-در منطقه اي ساحلي مانند بوشهر با اقليم گرم و مرطوب، عوامل ايجاد شرايط آسايش محيطي چه در داخل و چه در خارج ساختمان عبارتند از:
الف) ايجاد تهويه دائمي و موثر
ب) جلوگيري از تابش مستقيم آفتاب
ج)کم کردن دماي هواي محيط
ساکنين بوشهر و سازندگان بناهاي تاريخي در پاسخ عملي به شرايط سخت اقليمي موجود،با کوشش در جهت ايجاد محيط مطلوب و مناسب زيست، به راه حل ها و دستاورد هاي با ارزشي رسيدند، به طو ري که معماري بناهاي بافت قديم شهر را مي توان يک نمونه بسيار جالب و ارزنده ازمعماري بومي در سواحل جنوبي ايران به حساب آورد.
نياز به ايجاد کوران و تهويه موثر و مداوم و به حداکثر رسانيدن جريان هوا در بناها و بافت قديم شهر از چند طريق صورت مي گرفته:
1) گرايش بناها به ارتفاع زياد براي برخورداري از کوران بيشتر(نسيم هاي دريايي) در فصول گرم
2) مجاورت بدون واسطه فضاي بسته با فضاي باز(بدنه هاي بازشو و هواخور)
3) ايجاد بيرون زدگي ها و پيچشهاي حجمي با انحنا مختلف در بدنه بيروني ساختماها، موسوم به شلاق باد ،که باد را به سمت پايين ساختمان هدايت مي کنند.
4) کوچک و خرد شدن بلوک هاي شهري
شايد به جرات بتوان گفت در هيچ شهر تاريخي ايران در وسعتي مشابه، تا اين اندازه تقسيمات و بلوک هاي شهري وجود ندارد.علت اين گرايش به خرد شدن بلوکها، چيزي جز يک عامل اقليمي نيست و آن نياز شديد به داشتن بدنه هاي هواخور که براي تنفس واحد و ايجاد شرايط زيست نسبي در فضاهاي دروني، امري حياتي است.
پي آمدهاي اين نحوه جوابگويي منطقي به عامل اقليمي باد عبارتند از:
1) ايجاد شبکه به هم تنيده از معابر شهري
2) بوجود آمدن تقاطع هاي بي شمار
3) تغيير ماهيت معابر به لحاظ درجه بندي اصلي و فرعي
4) مصرف زياد زمين توسط معابر شهري که نقيصه قابل توجهي است
5) که درحقيقت تدبيري براي جبران نقيصه پي آمد چهارم است، باريک و تنگ گرفتن عرض و معابر است که خود از 3 مزيت برخوردار است: اول کاهش سطح معابر به لحاظ اشغال سطح زمين، دوم ايجاد سايه بيشتر در معابروسوم ايجاد روزنه هاي شهري براي ورود نسيم هاي دريايي به قلب گرم شهر
کوچه ها در بافت قديم بوشهر، يکي از باريک ترين و تنگ ترين نمونه ها در ميان شهرهاي قديمي ايران است.آنچه که کوچه هاي بوشهر را از همه جهت متمايز مي کند، تناسباتي است
که فضاي اين کوچه ها را تشکيل مي دهد.عرض کم معابر و ارتفاع نسبتا زياد بناها، باعث گرديده تناسبات منحصر به فردي پديد آيد تا آنجا که نسبت عرض به ارتفاع کوچه ها برابر 1/ 5 تا 1/6 است. پيچش، وزش و سوت کشيدن باد در اين معابر به خوبي محسوس است.
نکته قابل توجه ديگري که در بافت قديم به چشم مي خورد،مياديني است که در سطح محلات به فراخور محيط جابجا و پراکنده اند و اين صرف نظر از شرايط شکل گيري اتفاقي يا مدبرانه شان، خود ارزشهاي فضايي و رواني خاصي را داراست.انرزي پتانسيل باد که از تقارب و تقابل ابنيه مجاور معابر با نماهاي متنوع در فضاي تنگ کوچه ها ايجاد مي شود و قدمبه قدم برهم انباشته مي گردد، بناگاه در فضاي گشاده اي يعني ميدان ،آزاد مي شود که بسيار دلپذير است.
تلفيق هنرمندانه درونگرايي، سلسله مراتب فضايي، نظم هندسي وريتم تکرار شونده برخي نماها با برونگرايي در بدنه نماها و فرم در و پنجره هايي که مشابه آنرا در ايران کمتر مي توان يافت، به معماري بوشهر شخصيت خاصي بخشيده.طراحي بدنه هاي خارجي که در شهرهاي ايران بندرت ديده مي شود، در بوشهر به زيباترين نوع خود در معماري همساز با اقليم نمايان شده است.استفاده از بالکنهاي چوبي يا شناشير براي بهره گيري از فضاي آزاد و کوران هوا که بسيار سبک و زيبا از بدنه ساختمانها بيرون زده، با شبکه هاي چوبي براي حفظ حجاب و ايجاد سايه بيشتر، نوعي سبکي و شناور بودن که از خصوصيات باد مي باشد را القا مي کند.
در مجموع،بسياري از خصوصيات باد که يکي از عوامل شاخص اقليمي است، در معماري ساختمانها و بافت قديم شهر بوشهر با اندکي تامل قابل رويت است،بجاست که بافت قديم اين شهر تاريخي را موزه باد بناميم.
منبع:
http://www.nasimjonoub.com/articles/article.asp?id=2564
در كشور ما در طي قرون متمادي تمام ساختمانها با توجه به اقليم و شرايط محيطي ساخته ميشده است. آفتاب، باد، رطوبت، سرما و گرما و به طور كلي شرايط آب و هوايي و جغرافيايي، تاثير مستقيمي در معماري سنتي ايران در مناطق مختلف داشته است.
بارزترين روش تهويه طبيعي ساختمان بادگير است. باديگرهايي با اشكال مختلف در بسياري از شهرهاي مركزي و جنوبي ايران بر حسب سرعت و جهت باد مطلوب طراحي و اجرا شدهاند. از نامهاي باستاني و گوناگون آن مانند واتفر، بادهنج، باتخان، خيشود، خيشخان، خيشور، ماسوره و هواكپ برميآيد كه پديدهاي بس كهن است.
باد پس از برخورد با سطوح فوقاني به دالانهايي هدايت ميشود كه با سطح آب داخل حوضخانه برخورد كرده (مثل بادگير باغ دولت آباد يزد) و فضاي داخلي اتاق را خنك ميكند و در مناطق مرطوب باد فقط از كانالهاي خشك عبور ميكند (مثل بادگيرهاي بنادر جنوبي) و فضاي اتاق را تهويه ميكند.
انواع بادگير
بادگيرها از لحاظ شكل بيروني چند دسته هستند. سادهترين نوع بادگير يك جناحي است و بسيار كوچك و محقر بر فراز محفظهاي، مانند سوراخ بخاري در پشت بام ساخته ميشود در اين روش براي پرهيز از گزند گردبادها و طوفانهاي سنگين، بادگير را فقط در جهت بادهاي خنك و نسيمهاي مطبوع ميسازند و جبهههاي ديگر آن را ميبندند. در برخي موارد بادگيرهاي يك طرفه را پشت به بادهاي شديد و آزاردهنده ميسازند و در واقع اين بادگير عملكرد تهويه و تخليه هوا را انجام ميدهد.
ابعاد آن نسبت به ساير انواع كوچكتر و شكل آن اوليهتر است. اين مسير مورب (كه در بالاي بام ديده ميشود) پس از اتصال به كانال عمودي داخل ديوار و پنجره خروجي داخل ساختمان مانند بخاري در يك ضلع اتاق قرار ميگيرد و تهويه را انجام ميدهد. اين نمونه بيشتر در منطقه سيستان و قسمتي از شهرستان بم ديده ميشود.
نوع دوم، نوع دو طرفه كه داراي دو وجه روبهروي يكديگر و با پنجرههاي بلند و باريك بدون حفاظ ساخته ميشود و در قسمت داخلي ساختمان به شكل يك يا دو حفره در طاقچه ديده ميشود. اين نمونه در سيرجان و به ندرت در كرمان ديده ميشود.
بادگير نوع سوم سه جناحي است و دو نوع دارد، سه جناحي متصل و سه جناحي منفصل (اشكم دريده) .در اين نمونه ميتوان به تفكيك از يك يا دو يا سه جبهه استفاده كرد. البته استفاده از اين نوع بادگير نادر است.
نوع چهارم، بادگيرهاي چهار طرفه است كه به شكل كامل و مفصلتر از انواع ديگر ساخته شدهاند و معمولا داخل كانالهاي آن با تيغههايي از آجر يا چوب يا گچ به چند قسمت تقسيم ميشوند. در بعضي از نمونهها در زير كانال بادگير حوض به نسبت بزرگ و زيبايي ميساختهاند كه هواي خشك و داراي گرد و غبار پس از برخورد با آب با جذب رطوبت خنك و گرد و غبار آن جدا و هواي اتاق (حوضخانه) در گرماي تابستان بسيار مطبوع ميشده است. در مناطقي كه امكان ايجاد حوضخانه در طبقه همكف وجود نداشته است آب قنات را در زير زمين جاري و نمايان ميكردهاند و امتداد كانال بادگير نيز تا روي اين جريان آب ادامه مييافته است. اين فضاها (سردابها) محل تجمع اهالي خانه در بعد از ظهرهاي تابستان بوده است. اين نمونه در يزد، كرمان و بوشهر و... ديده ميشود.
در شهرستان يزد و برخي قسمتهاي مركزي ايران بادگيرهاي چند وجهي (معمولا هشت وجهي و حتي گاهي مدور) معمول است كه نوع پنجم بادگيرها را تشكيل ميدهد.
علت ساخت اين گونه بادگيرها وجود بادهاي مطلوبي است كه از هر طرف وزش داشته و تيغههاي كانال ميتواند از هر جهت باد را گرفته و به داخل مسير هدايت كند.
بادگير چپقي نوع ششم بادگيرهاست كه به جاي فضاي مكعبي شكل خارجي، سازنده از ايجاد چند لوله خمدار (زانو مانند) براي حجم خارجي بادگير استفاده كرده است، اما كانالها و قسمتهاي داخلي مانند نمونههاي چند طرفه است اين نوع بادگير تنها در سيرجان ديده شده است.
نماسازي بادگيرها خود از ويژگيهاي خاصي برخوردار است و در نهايت ظرافت به وسيله آجركاري و يا گچبري ساخته ميشود. در اين جا لازم است از بادگير مضاعف، بادگير دواشكوبه و بادگير حفرهاي نيز نام برد. در شيراز نيز بادگيرهايي كم و بيش ديده ميشود كه به عنوان نمونه ميتوان از بادگير ارگ و آب انبار كريمخان زند ياد كرد.
چشمانداز آينده
با ورود معماري مدرن و به ويژه استفاده از تاسيسات مكانيكي به تدريج نقش اقليم در ساختمانها كمرنگ شد اما از نيمه دوم قرن گذشته كه اقليم و حفظ محيط زيست پيوسته مورد توجه قرار گرفت استفاده از فناوري همگون با محيط طبيعي، بازيافت ضايعات صنعتي و استفاده از انرژيهاي پاك مانند انرژي خورشيد، باد و آب اهميت بسياري يافتند. در زمينه معماري نيز از اين زمان توجه به محيط زيست و تلاش براي طراحي ساختمانهاي اقليمي و معماري همساز با اقليم آغاز شد.
امروزه ميتوان از بادگير به عنوان مكمل سيستم تهويه و برودت ساختمان استفاده كرد. به وسيله بادگير ميتوان در مواقعي از سال شرايط آسايش را با تهويه طبيعي تامين كرد و تنها زماني كه باد ديگر نتواند پاسخگوي نياز ساكنان باشد بايد از تاسيسات مكانيكي بهره گرفت.
حسن فتحي معمار مصري كه تلاش فوقالعادهاي براي تلفيق معماري سنتي و تكنولوژي روز خود انجام داده است، از يك پمپ آب در داخل كانال بادگير ساختمانهايش استفاده ميكرد كه با ايجاد فوارهاي در روزهايي كه هوا گرم و پرگرد و غبار بود، هم از ميزان گرما و هم از ميزان گرد و غبار ميكاست.
علاوه بر موارد گفته شده، طرحهاي ديگري در ساير كشورها كه با تكيه به تهويه طبيعي طراحي شده به عنوان مثال در مركز فروش بلوواتر انگليس هواي تازه از طريق دنبالهاي از بادگيرهاي مخروطي با ارتفاع دو متر تامين ميشود اين بادگيرها روي بام سوار شدهاند تا هواي خنكتري را به پايين فرستاده و آن را در فضاي داخي پخش كنند. آنها در فاصله 15 متري نسبت به هم و روي محور مركزي مجتمع قرار گرفتهاند و پس از دريافت جريان هواي خارجي، هواي تازه را به داخل ساختمان ميفرستند.
همچنين برج آرموري چين شامل مجموعهاي از بلوكهاي همشكل سوار شده بر يكديگر با كاربري اداري، خردهفروشي، هتل و مسكوني است. در فصل تابستان يك بادگير هواي تازه را به سمت پايين دهليز مياني سوق ميدهد. سپس اين هوا از جدارهها به سمت بيرون كشيده ميشود. در فصل زمستان اين بادگير هوا را از بدنه ساختمان و مجراي جذب كنندههاي خورشيدي به سمت خود ميكشد و از ساختمان خارج ميكند.
نمونه قابل ذكر ديگر ليستر انگلستان است ميزان مصرف انرژي در ساختمان كوئينز دانشگاه مونت فورت، نصف انرژي مصرفي در يك ساختمان معمولي مشابه اين بنا است كه در آن سيستم تهويه مطبوع استفاده شده است. بادگيرهاي مرتفع جلو اغتشاش هوايي را گرفته و براي انتقال هواي داخل به خارج از بنا طراحي شده است.
منبع: پايگاه اطلاعرساني شهرسازي و معماري
بافت قديم بوشهر، موزه ي باد
موجودتي که احساس نمي شود،سبکي،لحظه اي بودن،به حال خود رها بودن و حرکات پيچشي،همگي از مشخصات شايسته اي براي معماري باد گونه است. اگر باد به عنوان اصلي منفرد مطرح شود، شاعرانه است و حتي مي توان در آن نواهايي زيست محيطي نيز احساس کرد ولي معناي آن به اين روشني نيست...
استفاده از باد در معماري نه به معناي واقعي آن، بلکه در معنايي رويا گونه،هماهنگ،ساده و انتزاعي بيشتر تحسين برانگيز است!
موجودتي که احساس نمي شود،سبکي،لحظه اي بودن،به حال خود رها بودن و حرکات پيچشي،همگي از مشخصات شايسته اي براي معماري باد گونه است.اگر باد به عنوان اصلي منفرد مطرح شود،شاعرانه است و حتي مي توان در آن نواهايي زيست محيطي نيز احساس کرد ولي معناي آن به اين روشني نيست.
منطقه اي که امروز تحت عنوان بافت قديم بوشهر از آن ياد مي کنيم و يا به تعبير اهالي شهر، ((چهار محال))، خود شهري بوده که عوامل مختلف و متنوعي در شکل گيري ويزگي هاي آن دخالت داشته اند و اين تنوع در جاي جاي بافت شهري به قدري است که قابليت قانون مند کردن همه آنها در قالب يک فرضيه کلي و جامع به نحوي که بر همه مناطق بافت شهري انطباق داشته باشد،غير ممکن است. لذا در اينجا به استخراج و معرفي اجمالي برخي ويزگي هاي عام اين بافت شهري و ارتباط آن با يکي از مهمترين عوامل اقليمي يعني ((باد))،
که نقش تعيين کننده و موثردر معماري ايفا مي کند مي پردازيم.
در بررسي علل و جهت بادهاي بوجود آمده در شهر بوشهر با توجه به موقعيت قرار گيري آن نسبت به دريا،ذکر چند عامل ضروري است:
1-سطح خشکي ها در هنگام روز نسبت به آب دريا سريع تر گرم شده و هواي مجاور سطح زمين به علت گرم و سبک شدن به طرف بالا حرکت کرده و هواي مجاور آب دريا به دليل داشتن دماي کمتر و خنک و سنگين تر بودن، به تدريج به سمت خشکي جابجا شده و جاي هواي گرم و سبک مجاورخشکي را که به سمت بالا حرکت نموده،مي گيرد.بدين ترتيب در طول روز شاهد يک چرخه جابجايي هوا يا باد از سمت دريا به طرف خشکي خواهيم بود. بديهي است که اين جريان در شب به عکس ميشود.
2-در بوشهر،باد معروف شمال،بادي است که از شمال غرب و درجلگه هاي دجله و فرات جريان داشته و سواحل خليج فارس را از اواسط بهمن تا اوايل آبان تحت تاثير خود قرار مي دهد. سرعت اين باد در گرمترين ماه تابستان به حداکثر خود مي رسد. اين باد معروف ترين باد محلي بوشهر است و تقريبا تنها بادي است که تابستان هواي گرم را تا حدودي معتدل مي کند. باد شمال و نسيم هاي دريايي، بيشترين درصد وزش را داشته و جهت اصلي آن از شمال غربي ومخصوصا در تابستان از سمت غرب به شرق يعني از دريا به سمت خشکي است.
3-در منطقه اي ساحلي مانند بوشهر با اقليم گرم و مرطوب، عوامل ايجاد شرايط آسايش محيطي چه در داخل و چه در خارج ساختمان عبارتند از:
الف) ايجاد تهويه دائمي و موثر
ب) جلوگيري از تابش مستقيم آفتاب
ج)کم کردن دماي هواي محيط
ساکنين بوشهر و سازندگان بناهاي تاريخي در پاسخ عملي به شرايط سخت اقليمي موجود،با کوشش در جهت ايجاد محيط مطلوب و مناسب زيست، به راه حل ها و دستاورد هاي با ارزشي رسيدند، به طو ري که معماري بناهاي بافت قديم شهر را مي توان يک نمونه بسيار جالب و ارزنده ازمعماري بومي در سواحل جنوبي ايران به حساب آورد.
نياز به ايجاد کوران و تهويه موثر و مداوم و به حداکثر رسانيدن جريان هوا در بناها و بافت قديم شهر از چند طريق صورت مي گرفته:
1) گرايش بناها به ارتفاع زياد براي برخورداري از کوران بيشتر(نسيم هاي دريايي) در فصول گرم
2) مجاورت بدون واسطه فضاي بسته با فضاي باز(بدنه هاي بازشو و هواخور)
3) ايجاد بيرون زدگي ها و پيچشهاي حجمي با انحنا مختلف در بدنه بيروني ساختماها، موسوم به شلاق باد ،که باد را به سمت پايين ساختمان هدايت مي کنند.
4) کوچک و خرد شدن بلوک هاي شهري
شايد به جرات بتوان گفت در هيچ شهر تاريخي ايران در وسعتي مشابه، تا اين اندازه تقسيمات و بلوک هاي شهري وجود ندارد.علت اين گرايش به خرد شدن بلوکها، چيزي جز يک عامل اقليمي نيست و آن نياز شديد به داشتن بدنه هاي هواخور که براي تنفس واحد و ايجاد شرايط زيست نسبي در فضاهاي دروني، امري حياتي است.
پي آمدهاي اين نحوه جوابگويي منطقي به عامل اقليمي باد عبارتند از:
1) ايجاد شبکه به هم تنيده از معابر شهري
2) بوجود آمدن تقاطع هاي بي شمار
3) تغيير ماهيت معابر به لحاظ درجه بندي اصلي و فرعي
4) مصرف زياد زمين توسط معابر شهري که نقيصه قابل توجهي است
5) که درحقيقت تدبيري براي جبران نقيصه پي آمد چهارم است، باريک و تنگ گرفتن عرض و معابر است که خود از 3 مزيت برخوردار است: اول کاهش سطح معابر به لحاظ اشغال سطح زمين، دوم ايجاد سايه بيشتر در معابروسوم ايجاد روزنه هاي شهري براي ورود نسيم هاي دريايي به قلب گرم شهر
کوچه ها در بافت قديم بوشهر، يکي از باريک ترين و تنگ ترين نمونه ها در ميان شهرهاي قديمي ايران است.آنچه که کوچه هاي بوشهر را از همه جهت متمايز مي کند، تناسباتي است
که فضاي اين کوچه ها را تشکيل مي دهد.عرض کم معابر و ارتفاع نسبتا زياد بناها، باعث گرديده تناسبات منحصر به فردي پديد آيد تا آنجا که نسبت عرض به ارتفاع کوچه ها برابر 1/ 5 تا 1/6 است. پيچش، وزش و سوت کشيدن باد در اين معابر به خوبي محسوس است.
نکته قابل توجه ديگري که در بافت قديم به چشم مي خورد،مياديني است که در سطح محلات به فراخور محيط جابجا و پراکنده اند و اين صرف نظر از شرايط شکل گيري اتفاقي يا مدبرانه شان، خود ارزشهاي فضايي و رواني خاصي را داراست.انرزي پتانسيل باد که از تقارب و تقابل ابنيه مجاور معابر با نماهاي متنوع در فضاي تنگ کوچه ها ايجاد مي شود و قدمبه قدم برهم انباشته مي گردد، بناگاه در فضاي گشاده اي يعني ميدان ،آزاد مي شود که بسيار دلپذير است.
تلفيق هنرمندانه درونگرايي، سلسله مراتب فضايي، نظم هندسي وريتم تکرار شونده برخي نماها با برونگرايي در بدنه نماها و فرم در و پنجره هايي که مشابه آنرا در ايران کمتر مي توان يافت، به معماري بوشهر شخصيت خاصي بخشيده.طراحي بدنه هاي خارجي که در شهرهاي ايران بندرت ديده مي شود، در بوشهر به زيباترين نوع خود در معماري همساز با اقليم نمايان شده است.استفاده از بالکنهاي چوبي يا شناشير براي بهره گيري از فضاي آزاد و کوران هوا که بسيار سبک و زيبا از بدنه ساختمانها بيرون زده، با شبکه هاي چوبي براي حفظ حجاب و ايجاد سايه بيشتر، نوعي سبکي و شناور بودن که از خصوصيات باد مي باشد را القا مي کند.
در مجموع،بسياري از خصوصيات باد که يکي از عوامل شاخص اقليمي است، در معماري ساختمانها و بافت قديم شهر بوشهر با اندکي تامل قابل رويت است،بجاست که بافت قديم اين شهر تاريخي را موزه باد بناميم.
منبع:
http://www.nasimjonoub.com/articles/article.asp?id=2564
joju- مدیــر ارشــد
- تعداد پستها : 49
Registration date : 2009-05-08
وب سایت غورزه :: عمومــی :: بخش معماري
صفحه 1 از 1
صلاحيات هذا المنتدى:
شما نمي توانيد در اين بخش به موضوعها پاسخ دهيد
الإثنين أكتوبر 19, 2009 2:49 am من طرف جان بوگو
» کسب ماهيانه 500000تومان تضميني با CN3
الأحد سبتمبر 27, 2009 12:48 pm من طرف جان بوگو
» كسب درآمد اينترنتي در سايت مشاغل ايران
الأحد سبتمبر 20, 2009 5:41 pm من طرف جان بوگو
» سايت کسب در آمد اوکسين ادز
الأحد سبتمبر 20, 2009 5:27 pm من طرف جان بوگو
» معرفي سايت مطمن براي کسب در آمد
الأحد سبتمبر 20, 2009 4:51 pm من طرف جان بوگو
» حقوق ماهيانه و مادام العمر
الأحد سبتمبر 20, 2009 4:47 pm من طرف جان بوگو
» موبايل مجاني هديه بگيريد!! باور نمي کنيد
الأحد سبتمبر 20, 2009 4:40 pm من طرف جان بوگو
» ارتباط چربي حيواني با سرطان لوزالمعده
الأربعاء يوليو 01, 2009 7:08 pm من طرف غورزه
» بازتاب حضور رونالدو در سينماي ايران
الأربعاء يوليو 01, 2009 6:53 pm من طرف غورزه